نقد و بررسی آلبوم اوردوز 3

آلبوم های گروهی و کمپانی های ناشر آن ، پدیده ایست که از اوایل دهه 90 و با انتشار مجموعه هایی هایی همچون اِما (از ناشری با همین نام) و تبر (به تهیه کنندگی کمپانی 13) زمینه ساز ایجاد جریانی جدید در رپ فارسی و موسیقی زیر زمینی ایران شد.

در پس زمینه این پدیده نو ظهور در این سال ها تا دلتان بخواهد هم داستان های عجیب داشتیم! از سرنوشت نامعلوم کمپانیِ سیزده و اتفاقات نامشخص در پیرامون آن بگیرید تا به اصطلاح کمپانی هایی که در یک شب از پشت مانیتور ساخته شدند و پس از یک فرآیند تجاری کوتاه همراه با انتشار مجموعه هایی اغلب ضعیف در دل تاریخ محو شدند و در نهایت حاصل فعالیتشان بر جای ماندن عده ای از هنرمندان جوان بود؛ که با هدف قرار گرفتن آثارشان در کنار آثار آرتیست های معروف هزینه های سرسام آوری پرداخت کردند و سر انجام نه به محبوبیت آنچنانی رسیدند و نه به شهرت دلخواهشان. انتشار سه گانه ی اوردوز همراه با لیبل آثار هنرمندانی همچون مسلک و موئر حاصل فعالیت چند ساله ایست که می توان آن را مثبت و هدفمند تلقی کرد . مقاله ای که در ادامه به سمع و نظرتان می رسد

بررسی دقیقی می باشد از آخرین خروجی کمپانی خط با نام اوردوز 3 که طی هفته های گذشته منتشر شد و سعی بر آن داریم که جز به جز هر آنچه که دیدیم و شنیدیم را در فضایی به دور از جهت گیری و تعصب با یکدیگر به اشتراک بگذاریم.

 

داستان ادامه دار سایت های شرط بندی:

قبل از آن که بخواهیم وارد نقد و بررسی کاور و ترک های آلبوم بشویم چیزی که نظر ما را بیش از هرچیز به خود جلب می کند اسپانسرینگ این مجموعه توسط صفحه ای به نام پیشبینی میباشد. سال هاست که تمامی تلاش عوامل دست اندرکار رپ فارسی در پس زمینه این جریان ایجاد روشی برای درآمدزایی توسط این حرفه برای هنرمندان آن است. برنامه های پیش فروشِ آثار ، اسپانسرینگ ، تبلیغ و … همه و همه روش هاییست که طی سال های اخیر در چرخه آزمون و خطا قرار گرفته است و با نتایج متعددی روبرو شده است . حقیقتش را بخواهید به شخصه ما هیچ کدام مشکلی با درآمدزایی حتی از طریق اسپانسر در مجموعه های گروهی نداریم و قطعا از این مسئله استقبال می کنیم . بدون شک کمترین حق آرتیست هایی که طی سال های اخیر هنر خود را بدون چشم داشت با مخاطبین اشتراک گذاشته اند ؛ درآمدزایی از این جریان میباشد اما این که این درآمدزایی از طریق تبلیغ چه برندی انجام می شود و تبلیغ آن چه تاثیر و برآیندی بر ذهن مخاطبین دارد مسئله بسیار مهمی محسوب می شود.

سایتهای شرط بندی که اصطلاحی اتو کشیده برای همان قمار مجازی خودمان محسوب میشود پدیده ایست که این سال ها مثل خوره در حال جویدن فضای مجازیست و چه فضایی برای جویده شدن بهتر از جریان پاکِ موسیقی زیرزمینی که دارای مخاطبینی دارای رده سنی جوان و نوجوان می باشد. به نظر نویسندگان این متن انتشار یک مجموعه رپ در پوسته ی تبلیغات یک سایت شرط بندی آنقدر تناقض با افکار هیپ هاپی و مبارزات همیشکی این موج با جریانات جاکم دارد که میتواند ساعت ها به حال این ترکیب اشتباه گریست.به شخصه انتظار داشتم که امید هنرور عزیز به عنوان مدیر کمپانی خط که حالا در کنار فرد کارکشته ای مثل حمیدرضا جعفری ، برنامه ریزِ تشکل کاغذ ، مشترکاً تهیه کنندگی جلد سوم اوردوز را به عهده گرفته اند ، در انتخاب اسپانسرینگ این مجموعه انتخاب دقیق تری را انجام میدادند. خلاصه و به عنوان حسن ختام عرض کنیم که بیشتر دید این دست صفحات معلوم الحال از طریق جامعه رپ فارسی و رواج تبعات احتمالیشان در بین جوانان ، علی رقم تناقض آن با افکار هیپ هاپِ اصیل ، مسئولیتی است که متاسفانه هم اکنون گریبان گیرِ تمامی عوامل حاضر در آلبوم است.

 

نگاهی اجمالی به کاور آرت مجموعه اوردوز سه :

امیرحسین ادریسی شاید نامی آشنا بین طرفداران و دنبال کنندگان هیپ هاپ فارسی نباشد اما هویت بصری هر سه مجموعه ی اوردوز توسط او انجام شده است که در مجموع هر سه پکیج گرافیکی تولید شده با توجه به دوره ی زمانی منتشر شده در سطح بسیار بالایی قرار دارند . امیرحسین ادریسی که در کارنامه ی کاری اش سابقه همکاری های مختلفی با موئر، صادق، امیر خلوت را ثبت کرده است ، امضای خاص و کلاس کاری خودش را دارد. وی از آنجایی که برخلاف اکثریت طراحان از تصاویر استوک برای آثارش استفاده نمی کند مشخصا وقت زیادی برای مراحل عکاسی صرف شده است و کوچکترین بیهودگی در کاورهای نهایی هر سه مجموعه و بلاخص اوردوز سه دیده نمی شود و به زعم بنده کاور آرت نهایی جزو یکی زیباترین و موقرترین آثاری است که در سال اخیر توسط گرافیستها و طراحان ساخته شده است، هرچند که هنوز آنطور که باید هیچکس اهمیتی به این دست هنرمندان نمی دهد که دلایل و چرایی این مسئله نیازمند مقالات و یادداشتهای دیگری است.

 

قدم به قدم با ترک های اوردوز 3 :

1 .گنگش بالاست – سهراب MJ (شاکله قوی در پوسته تکرار)

سهراب MJ در کنار مهراد هیدن تنها اعضای جدا شده از زدباز ی بودند که توانستند ثابت کنند، بدون حضور یک خواننده همراه و در قالب یک ترک سولو نیز می توانند اثر قابل قبولی ارائه دهند . گنگش بالاست یکی دیگر از آثار قابل قبول MJ محسوب می شود که البته مثل بیشتر ترکهای جدید این آرتیست علیرغم شاکله قوی ، دچار پوستهیِ تکرار است .

بیان مفاهیمی قدیمی و پیشکسوت بودن یا کم بودن سنِ بدخواهان ، بارها و بارها در اکثر آثار چند سال اخیر سهراب در قالب اشعاری با فضای گَنگ تکرار می شود و متاسفانه هیچ نقد جدی به این روند اشتباه وارد نمی شود . البته به نظر نویسندگان این متن ، دلیل و چرایی درجا زدن یا تکرار فضاهایِ گذشته در آثار MJ را می توان در القای غیر مستقیِم نظر عامه ی مخاطبین بر فعالیت این هنرمند جستجو کرد ؛ برای مثال تقریبا یک سال پیش بود که اثری به نام ته خط با محوریت مفاهیم اجتماعی از سهراب MJ در اوردوز 2 منتشر شد ، اثر ی به شدت متفاوت و ساختار شکن اما نتیجه نظر سنجی صفحه ی شخصی سهراب در اینستاگرام خود پس از انتشار این اثر بدین گونه بود که نزدیک به 80 درصد مخاطبین از وی خواسته بودند تا مجددا آثار گنگ تولید کند و تنها 20 درصد خواستار ادامه روند ترک هایی همچون ته خط و تنوع در ژانر کار ی وی بودند .

از سهراب MJ که بگذریم باید اشاره ای داشته باشیم به پرکارترین آهنگساز اوردوز 3 ، محمد رضاییان که وظیفه ی ساخت این اثر را بر عهده داشته است . هنرمندی که در رزومه کاری اش سابقه ی همکاری با محمدرضا شایع و حصین نیز به چشم می خورد. بیت کار ، فضای آثار گَنگ زدبازی مثل دروغ تعطیل و آهنگامون خداست را تداعی می کند و به نظر از فرمولی که پیشتر توسط هنرمندان مختلف
در غرب استفاده شده است (بیت هایی خلوت با محوریت یک ساز با یک میزان ثابت) الگوبرداری شدهاست .

در کل آهنگسازی و تنظیم این اثر بسیار قابل قبول و استاندارد است و همه چیز از اجرای مسلط MJ تا نتهای پیانوی رضاییان زمینه ساز شده است تا یک اثر قابل قبول و در خور تولید شود .

امتیاز : 3.5 از 5

 

2. ایست – تیکتاک (تلاشی موفق برای جبران خلا ساعی)

آخرین بار ی که در یکی از آثار تیکتاک هر سه عضو گروه حضور داشتند بر میگردد به یک سال و دو ماه پیش و موزیک ترافیک . طی این مدت روند حرکتی تیکتاک را میتوان با جمله ی آزمون و خطاهایی برای رشد نامگذار ی کرد . گرایش خشایار به سمت ساخت ترک های ملودیک و لایت تر ،امتحان استایل و نحوه های جدید چینش رایم توسط مافی نشان از تغییرات اساسی در آثار پیش رو از تیکتاک خواهد داد . هرچند کم کاری یا بهتر بگویم نبودن ساعی در این یک سال (به استثنا ترک هم تیمی) هواداران این گروه را بدجوری کالفه کرده است .
قبل از هر چیز باید بگویم که شاید کمی کج سلیقگی در ترتیب چینش ترک ها از سوی کمپانی خطِ انجام شده است. وجودِ دو ترک گنگ پشت سر هم ، بار ترشح آدرنالین را از مجموعه گرفته و ریتم آن را کمی غیرقابل تحمل کرده است ، شاید اگر این ترک جز آثار میانی مجموعه بود ریتم کلی آلبوم شبیه تر با نامِ آن یعنی اُوردوز می شد.
همان طور که خودتان بهتر می دانید ؛ اکثر یت آثار منتشر شده از تیکتاک با ترکیب خشایار SR و شروین رادفر نهایی می شد و حالا برای چندمین بار است که اثری از این گروه با ترکیب آهنگساز ی مافی و تنظیم خشایار انجام می شود . پس از آزمون و خطاهای مختلف ، نحوه پخش شدن ورس ها به گونه ای رقم خورده است که جای خالی ساعی کمتر حس می شود . آهنگسازی مافی در فضایی کاملا متفاوت از سایر آثار مجموعه است و ترکیبی از درام کیت های 808 و لوپهای الکترونیک است که در نوع خود جالب است . تنظیم کار نیز همانطور که گفته شد توسط خشایار انجام شده است، او جزو کاربلدهای این حرفه است و کمتر کسی میتواند از آهنگسازی ها و تنظیم های او ایراد چندانی بگیرد .
به طور کلی، تیکتاک سعی بر تولید یک هیت مثل آثاری همچون لاکِ جین، میریم خونه هامون و یا بو سرده نداشته است اما در مجموع ایست را می توان یکی از سینگل های قوی اوردوز 3 قلمداد کرد .

امتیاز : 4 از 5

 

3 .شبیه من – اپیکوربند (سر درگم پس از فوت حسین)

پرونده کار ی اپیکوربند را می توان به دو بخش کامال مجزا از هم تقسیم کرد . بخش اول دوران مربوط به حیات حسین عزیز و بخش دوم مربوط به پس از فوت وی . حقیقتش را بخواهید به نظر من علیرغم شهرت بسیار ز یادی که به طور ناخواسته پس از درگذشت حسین ، گریبان گیر اپیکور شد ؛ سطح کیفی آثار انتشار یافته توسط این گروه پس از این اتفاق ، به استثنا دو-سه اثر ، به شدت روند نزولی را طی کرد. ترک شبیه من که تنها شاهد حضور امیر در جایگاه وکالیست می باشد به صورت محسوسی رنگ و بوی آثار قدیمی و قابل احترامِ اپیکور را دارد . هرچند ما نیز مردد هستیم که این بازگشت به عقب را نشانه پسرفت و تکرار گذشته بدانیم یا پله ای برای صعود مجدد ؟
اما چیزی که به وضوح مشخص می باشد افت دنباله دار اپیکوربند است. گویا اعضا برنامه ای برای تغییر مسیر و ایده های جدید ندارند و متاسفانه فرمول تکرار ایده ها و موضوعاتی که موفق بوده اند را در پیش گرفته اند که شاید اینبار نتیجهی عکس داده است .
از بحث آهنگسازی همیشه خوب آرمان که بگذریم به نظر میرسد این اثر به شدت از نظر تنظیم و مسترینگ دچارِ ایراد است که این مسئله به وفور در آثار قبلی این گروه نیز به گوش میرسید اما حالا که گروه اپیکور آثارش در کنار افرادی چون یاس، MJ و شایع شنیده میشود این پاشنه ی آشیل بیشتر از همیشه نمایان است .

امتیاز: 3 از 5

 

4 .اصالت – یاس و موئر (یک جهش رویایی)

اصالت را می توان برگ برنده اوردوز 3 نامید . هنرمندانی که حضور خود در مجموعه را در دقایق پایانی اعلام کردند و از قضا زمینه ساز تولید یکی از بهتر ین آثار خود تا به امروز شدند. کم کاریِ آزار دهنده یاس و روند انتشار تنها سالی یک اثر از این آرتیست باعث شده است که به صورت ناخواسته انتظارات مخاطبین در قبال ترک های یاس بسیار با رفته باشد. اصالت را می توان به نوعی نقطه مقابل بند ناف تا خط صاف یعنی همکاری قبلی این دو هنرمند در نظر گرفت. به همان میزان که آن اثر دچار تکرار و روتین های مفهومی قابل پیش بینی از یاس بود، اصالت در دنیایی دیگر سیر می کند. استایل جدید موئر و اجرای بسیار قوی این آرتیست همراه با نگارش متفاوت و غیر منتظره یاس ما را مجاب می کند که بپذیریم ؛ در حال گوش دادن به یکی از بهترین ترک های هر دو آرتیست هستیم. یاسر بختیاری گویا
سمت و سویی جدیدی را برگزیده است ، جنس کلماتی جدیدتر و به اصطلاح سنگین تر در کنار رایم های همیشه خوب او که کمتر کسی می تواند از آنها ایرادی بگیرد .
نکته دیگری که باید به آن اشاره کرد واکنش مثبت مخاطبین نسبت به همصدایی موئر و یاس بود . اتفاقی که متاسفانه در ترک بند ناف تا خط صاف به وقوع نپیوست و به اصطلاح ساده تر تمامی کاسه کوزه های حاصل از ناموفق بودن نسبی آن ترک بر سر موئر شکست .
چهار ضلعی فربد عرش، شروین رادفر، یاس و موئر پس از آزمون بند ناف تا خط صاف حالا بدون کمتر اشتباهی به نظر نویسندگان بهترین اثر اوردوز 3 را تولید کرده است. آهنگسازی بسیار خوب فربد عرش به همراه تنظیم بسیار سطح بالای شروین رادفر شما را مهمان شنیدن یکی از استانداردترین تولیدات چند سال اخیر در رپ فارس می کند.

امتیاز : 4.5 از 5

 

5 .تِلو – شایع (در سراشیبی عام پسندی)

روند عام پسندی نگارش اشعار شایع روز به روز سیر صعودی خود را بیشتر از قبل طی می کند . عام پسندی که جامعه ی طرفداران این هنرمند را هر روز بیشتر از قبل می کند و طرفداران اصیل هیپ هاپ را هر روز نا امید تر از قبل .
کلمات تکراری، موضوعات تکراری، بیان اول شخص تکراری، خواندن از موضوعات غیرواقعی و بزرگ نمایی های بیش از حد انگار تمامی آثار شایع را به یک تک آهنگ ادامه دار تبدیل کرده است که هر از گاهی دقایقی از آن منتشر میشود .
این که چه مجموعه اتفاقاتی برای کاراکتر سابق شایع افتاد که آن حجم از قدرت کنایه نویسی و طنز تلخ جای خودش را به مفاهیم ساده و سطحی داده است سوالیست که پاسخ آن را فقط و فقط می توان در جهت دهی اشتباه مخاطبین این هنرمند به افکار وی جستجو کرد. نمونه ای بسیار افراطی و شدیدتر از آنچه که در مورد آثار سهراب MJ نیز بیان کردیم .
شایع به یک تغییر بزرگ نیاز دارد . به دور از جهت دهی همیشگی مخاطیبنش که گویا از وی تکرارِ خودش را در ژانر هایی سطحی می خواهند . هرچند که پس آزمون و خطاهای مختلف شایع با یک تغییر جدید راه جدیدی را نیز انتخاب کرد اما این روزها دیگر این راه جدید هم به نظر به بُن بست رسیده است .
آثار شایع بدون شک در بخش آهنگسازی و تنظیم واقعا عالی و بی نقص است اما در بخش اجرا و کلام بدون شک وی باید به فکر یک تحول اساسی باشد تا از خطر مرگ تدریجی جلوگیری کند .

امتیاز : 3.75 از 5

 

6 .نسل من – رض (داستان همیشگی مسترینگ و دیوار)

از چینش نادرست دو ترک گَنگ در ابتدای آلبوم گفتیم و باید از چینش صحیح ترک نسل من پس از تلو نیز بگوییم که هر دو یک درون مایه مشترک و نزدیک البته با دو دیدگاه و نگارش بسیار متفاوت به هم را دنبال میکنند .
قبل از هرچیز این را بگویم که شاید یکی از اصلی ترین دلایل کم توجهی مخاطبین به این ترک ، سازگار نبودن کاراکتر آرتیستی رض با سایر هنرمندان داخل مجموعه است . مثل این که شما به تماشای یک گالری ماشین رفته اید و در میان تماشای اتومبیل ها به یک باره با یک موتور سیکلت بسیار زیبا روبرو می شوید که علی رغم شکیل بودن سنخیت خاصی با اشیا اطرافش ندارد . طبیعیست که در نگاه بازدید کنندگانی که برای تماشای اتومبیل آمده اند سهم موتور سیکلت تنها یک گذر سطحی خواهد بود .
به طور کلی نسل من و رض از یک مشکل اساسی در این مجموعه برخوردارند و آن هم نبود آرتیست دیگری از طیف لیریکال (شعرمحور)  و یا به اصطالح زیر زمینی است.
نسل من از جنس همان کار های عمیق ، دلچسب و همیشگی رض است که می تواند چند دقیقه شما را عمیقا به فکر فرو ببرد . قطعا اگر شما از مخاطبین کارهای رض باشید با من هم عقیده اید که انگار در ماورای استایل این آرتیست از فرمولی جادویی استفاده شده است که می تواند ذهن مخاطب را در میان خود غوطه ور کند .
فضای نسل من بسیار نزدیک به مجموعهی شهروند بود و از بحث فلوی جالب کورس با اندکی فالشی و علاقه ی همیشگی رض به اتوتیون که بگذریم ؛ آهنگساز ی و تنظیم کار برعهده ی مضراب دیگر عضو دیوار بود که مانند تمامی کارهای اخیر این تشکل این اثر هم از ضعف شدید میکس و مسترینگ رنج میبرد .

امتیاز: 4 از 5

 

7 .بی رنگ – امیر خلوت (ساده و متفاوت)

اعتراف می کنم که وقتی بی رنگ را برای بار اول پلی کردم انتظار داشتم که مثل اکثر کارهای جدیدی که از خلوت منتشر می شود چند اصطلاح خیابانی و گَنگ با چاشنی جامپ بشنوم و تمام ولی خوشبختانه بی رنگ متفاوت تر از روند اخیری بود امیر خلوت طی سال های اخیر پیش گرفته است.
بی رنگ از آن دسته ترک ها محسوب می شود که نمی توان به ساختار کلی آن ایرادی وارد کرد اما قطعا جز آثار هیت و ماندگار خلوت نیز نمی توان آن را حساب کرد . دلیل آن هم نبود انسجام کلمات در اشعار خلوت است .در خوشبینانه ترین حالت می توان بی رنگ را نسخه ای منسجم تر از ترک ناراحت نباش در نظر گرفت .
بیرنگ دومین همکاری امیر خلوت و بیتکوری بعد از سینگل ترک جانی میباشد که با بازخوردهای خوبی نیز از سوی مخاطبان مواجه شد .
بیتکوری تازه در ابتدای راه است و به نظر آینده ی درخشانی در انتظار اوست، در بخش آهنگسازی و تنظیم عملکرد او بسیار خوب و مطلوب بوده است .

امتیاز : 3.5 از 5

 

8 .رپکنا نمیرن بهشت – خلسه و خشایار SR (خالقیت و ایده پردازی)

سپهر خلسه آن قدر دایره واژگان بالایی دارد که می تواند هنر شعر نویسی خودش را در هر ژانر ، فضا و مفهومی آزمایش کند . بدون شک می توان وی را در جرگه هنرمندانی قرار داد که تنوع مفاهیم حرف اول در آثار وی را می زند و در این میان رپ کنا نمیرن بهشت جز ترک هاییست که در شاخه آثار شعر محور و لیریکال تر خلسه طبقه بندی می شود . فرمول جادویی که پیشتر در مورد استایل رض به آن
اشاره شد در مورد استایل خلسه نیز صدق می کند با این تفاوت که به دلیل تنوع در مفاهیم موزیک های وی ؛ استفاده از این استایل را محصور به یک سری از آثار خاص می کند که البته رپ کنا نمیرن بهشت جز همین دسته از آثار محسوب می شود . نام آهنگساز اثر ION است که تا به حال تولیدی از او گوش نداده ایم و نسبتاً بیت جالبی با ترکیب چینش درام های ترپ در کنار ردپای الکترونیک ساخته که با تنظیم خوب و با کیفیت خشایار اثر تکمیل شده است . خود خشایار SR نیز با حضور مختصر و البته بسیار مناسب در پخش کرس به ایجاد تغییر در فضای موزیک و جلوگیری از خسته کننده شدن آن کمک شایانی کرده است .
سال پرکار 97 برای خلسه حالا با حضور در اوردوز سه رفته رفته به پایان می رسد و یکی افسوس که اثری با چنین درون مایه ی فانتزی و محتوای قابل توجه آنطور که باید با اقبال مخاطبان مواجه نشد.

امتیاز : 3.5 از 5

 

9 .اتیکت – موئر (اثری از وجهه زیر زمینی موئر)

همراهی مجدد فربد عرش و شروین رادفر در اوردوز 3 و خلق یک اثر بسیار با کیفیت با موضوعی که بارها موئر در صحبتهایش به آن اشاره کرده است یعنی تولید محتوای سخیف به صرف برندسازی و کسب درآمد غلط از جریان موسیقی !
به طور کلی موئر را نیز میتوان از آن دسته هنرمندانی نامید که دامنه فضاهای کاری گسترده و بی شماری را تجربه کرده است و این وجهه ممتاز باعث می شود که تا قبل از پلی شدن اثری جدید از وی تقریبا هیچ پیش زمینه ای از موضوع احتمالی کار در ذهن شنونده نباشد .
شاید به یاد داشته باشید که وقتی چند ماه پیش در حین مصاحبه با موئر در یک ساعت با ز یر زمین از وی پرسیدیم که خود را را آندرگراند میداند یا مین استریم ؛ وی کاراکتر آرتیستی خود را ما چیزی مابین هر دو جریان توصیف کرد . اتیکت از آن دست کارهاست که وجهه زیر زمینی تر موئر را به تصویر می کشد . همان وجهه ای که طی سال های فعالیت وی کمتر مورد بررسی مخاطبین رپ فارسی قرار گرفته است .
اتیکت به نوعی شبیه یک تیغ دو لبه است که یک لبه ی آن به سمت هنرمندان رپ و یک لبه ی آن هم به سمت هنرمندان پاپی گرفته شد است که مانند علف هرز رشد کرده اند .
آهنگسازی اثر با فضاهای همیشگی فربد عرش تفاوت دارد، ساخت آن مانند غالب آثاری است که در فضای ترپ در این روزها تولید میشود ولی با یک تفاوت که آنرا منحصر به فرد جلوه می دهد و آن هم ترنزیشن ها و ظرافت هایی است که با خلاقیت در این اثر به کار برده شده است .

امتیاز: 4 از 5

 

10 .پسر ابن سینا – رضاپیشرو (حواشی یک ورژن جدید)

سرانجام قرعه ی انتشار پسر ابن سینا به نام اوردوز 3 افتاد. اثر ی که قرار بود یکی از سینگل های مجموعه ریل باشد و با ورژن دیگری از تنظیم و آهنگسازی حتی در مرحله پیش فروش هم قرار گرفت اما به دلایل نامشخص هیچ گاه به صورت رسمی پخش نشد. پسر ابن سینا از همان دقایق ابتدایی پخش با جبهه گیری مخاطبین روبرو شد. شنوندگانی که در انتظار ورژن دیگری از این اثر بودند و معتقد
بودند که نسخه سابق احتمالا کار قوی تری از آب در می آمد . با تمامی این ها این اثر می توان جز آثار خوب و قابل قبول اوردوز 3 طبقه بندی کرد . فلو استایل و لحن همیشگی پیشرو که این روزها در بخش درخشانی در پرونده کاری خود قرار دارد در کنار آهنگسازی همیشه خو ِب علی بی !
علی بی این روزها از طرفی با جی و لی و سیج کار میکند و از طرفی با حصین حالا همکاری با پیشرو هم به رزومه ی خودش اضافه کرده است و هر چقدر که آهنگسازی نقطه ی قوت این آهنگ است در سوی دیگر تنظیم نبیلتی به شدت ضعیف بوده و شاید بخشی از قدرت و اثرگذاری اینکار را گرفته است.
در برخی ثانیه های اثر به کلی صدای رضا ناواضح بوده و مشخص نیست این ضعف میکس و مسترینگ از ضبط غیر اصولی نشات گرفته است یا کم کاری تنظیم کننده که با توجه به کیفیت خوب تنظیم آثار گروه تی ام بکس گزاره ی اول محتمل تر است .

امتیاز : 4.25 از 5

 

11 .سرِ – اکتاو (وقتی هیچ چیز ترپ نیست)

بحث بر سر اینکه چه کسی بهترین ترپ را ارائه میدهد همچنان بدون برنده باقی مانده است اما به نظر میرسد ترپ ارائه شده توسط گروه اکتاو حتی از اصول اولیه ترپ نیز پیروی نمیکند همانطور که آیت الترپ نیز آنطور که باید موفق نبود .
اکتاو قرار بود پرچمدار فضای ترپ در مارکت رپ فارسی باشد. اتفاقی که هیچگاه حتی هم اکنون که این سبک جای خودش را بین مخاطبین ایرانی باز کرده است ؛ به وقوع نپیوست. در نهایت شاید تنها دستاورد این گروه طی سال های اخیر، چند همکاری موفق با هنرمندانی همچون خلسه و پیشرو بود و نه بیشتر
سرِ نیز مطابق بر الگوی همیشگی اکثرِ آثارِ عام پسند ترپ ؛ مفهوِم مشخص یا پیوسته ای را دنبال نمی کند و صرفا نقش تغییر دهنده ی فضای مجموعه را ایفا می کند به جای آنکه یک ترک هیت و جذاب باشد .
سرِ با نهایت تاسف جزو یکی از ضعیف ترین آثار گروه اکتاو و همچنین اوردوز ۳ است که صرفاً بر تعدادِ آثار مجموعه اضافه کرده است، نه بار مفهومی چندانی دارد و نه بار تکنیکی درخور و قابل توجهی .

امتیاز : 2.5 از 5

 

12 .سناریو – ایمان حرارت (در جستجوی یک کاراکتر مستقل)
ایمان حرارت را پیش از این در قالب یک کارگردان موفق میشناختم ولی گویا طی یکی دو سال اخیر تصمیم وی بر آن شده ست که خود را در عرصه رپ کردن نیز آزمایش کند. سناریو اولین اثری بود که از حرارت به صورت جدی شنیدم ؛ استایل مسلط آرتیست ، در کنار فلو سازی خوب وی نوید از انتشار یک اثر خوب و کامل می دهد. با این وجود معتقدم که حرارت برای معرفی شدن به عنوان یک رپکن
کامل و قوی نیاز به طی کردن مسیر طولانی تری دارد . مسیری که مهم ترین فاکتور آن ، تولید یک مشخصه یِ اختصاصی و یونیک توسط آرتیست باشید . یعنی چیز ی که بتوانیم از آن به عنوان وجه تمایز رپ کردن حرارت با سایرین نام ببریم و بدین وسیله زبان به تحسین رپ کردن وی بگشاییم .
اورجینال بودن یا به معنای دیگر الگوبرداری درست کاری است که تا به حال ایمان حرارت در آن موفق نبوده است، ترکیب چند هنرمند مختلف استایل ایمان را شکل داده است که به نظر میرسد رفته رفته باید برای موفقیت های بیشتر از آن فاصله بگیرد .
تنظیم اثر بر عهده ی محمد افضل بوده است که سابقه طولانی در کارش دارد و همکار ی با امیر خلوت، بنیامین، تس و نیما علامه را در روزمه ی خود ثبت کرده است و در این اثر نیز به خوبی از پس تنظیم اثر برآمده است .
در بخش آهنگسازی نیز با سمپلی از موز یک گادفادر (پدرخوانده) البته نسخه ای غیر اورجینال مواجهیم که آهنگساز با چینش درام ها و های هت های متفاوت توانسته به خوبی اثر را از یکنواختی فلوی ایمان حرارت که در برخی از مواقع حوصله سر بر میشود خارج کند .

امتیاز : 3 از 5

 

13 .فرصت – جاستینا (لطفا شنوا باشید خانوم جاستینا)

بار ها در جمع های خصوصی و محافل هی هاپی عرک کرده ام و هم اکنون نیز در بطن مقاله این جمله را با شما به اشتراک می گذارم که به اعتقاد بنده جاستینا بیش از هرچیز نیاز به یک مشاور، منتقد،منیجر یا هر فردی دارد که بنشیند و اشتباهات کاری او را به صورت مفصل به وی توضیح دهد. نقد محترمانه پدیده بسیار سازنده و مهمی محسوب می شود و برای من کماکان چراییِ این حجم از بی توجهی جاستینایِ عزیز پیرامونِ انتقادات به روند تولید آثار جدیدش مورد سوال است. کافیست ترک های چند سال اخیر وی را با آثار قدیمی تری همچون گربه نر، دختر رپ، به این آزادی بخند و … مقایسه کنید.
فرصت یکی از بدترین و ضعیف ترین آثار جاستینا در چند سال اخیر است، هرچقدر که جامین در آهنگسازی و تنظیم اثر خالقیت بکار برده است، جاستینا در اجرا مخصوصاً در ورس رپ اثر بدترینِ خود را به نمایش گذاشته است، از اجرا که بگذریم همانطور که گفته شد جامین بسیار استادانه از فضای الکترونیک و امبینت برای تولید این اثر استفاده کرده است .

امتیاز : 2 از 5

 

14 .حق – عرفان پایدار (مرهمی بر آیت الترپ)

ترک حق از تمامیِ مجموعه آیت الترپ بیشتر رنگ و بوی عرفان را دارد . اثری منسجم و قوی با رنگ و بوی آثار قدیمی تر عرفان !
به طور کلی آثار منتشر شده از عرفان پس از پایان خداحافظیش را می توان در دو بخش بسیار متفاوت طبقه بندی کرد. بخش اول مجموعه آثار بسیار متعددیست که با همکاری جیدال منتشر شده است که به صورت خواسته یا ناخواسته تحت تاثیر فضاهای موجود در آثار وی است . بخش دوم نیز آثار محدود تری را شامل می شود که عرفان به صورت تکی یا با همکاری هنرمندانی به جز جیدال تهیه کرده است و به صورت پر رنگ تری می توان در آن ها امضا و کاراکتر اصلی عرفان را مشاهده کرد .
حق را می توان در دسته دوم از این طبقه بندی قرار دارد . اثر ی که ضمن احترام به مجموعه آیت الترپ ؛ می توان آن را از تعداد زیادی از ترک های آن مجموعه سرتر دانست. حق هرچند دارای یک موضوع تکراری است، اما فضای نیو اسکولی که توسط دارا ساخته شده است طرفداران زخم خورده ی پایدار که اصلا از آیت الترپ راضی نبودند را کمی راضی کرد .
هرچند که کار عرفان و دارا در این تک آهنگ خوب بود و صدای عالی خواننده مهمان اثر یعنی مینا آن را تکمیل کرد اما در بخش تنظیم محمد حسین موسوی اصلا عملکرد خوبی را نداشته است و وقتی این اثر را در کنار سایر آثار که از کیفیت قابل قبولی برخوردار بودند گوش میدهید متوجه افت ناگهانی کیفیت تنظیم در این اثر خواهید شد .
صدای هنرمندان در بعضی از ثانیه های اثر به قدری بالاتر از بیت به گوش میرسد که گویی با یک آکاپال مواجهید و در بعضی مواقع صدای درامز اثر به کلی به گوش نمیرسد و نهایت با ضعف تنظیم در کورس به شدت نمایان میشود صداهای مختلف بیت به کلی در هم تنیده شده است و اصلا قابل تفکیک از هم نیست.

امتیاز : 3.5 از 5

 

15 .کادو – شایع به همراهی ریچ ای (یک اول شخصِ همیشه سربلند)

دومین حضور شایع در جلد سوم اوردوز و همچنان استفاده از واژگان تکراری، صحبتهایی از دید اول شخص که تمام مسیرها را امتحان کرده است به زعم نویسندگان این اثر باید کماکان افسوس خورد از این حجم فضاسازی و جهت دهی اشتباه مخاطبین کاغذ به درجا زدن و تکرار مکررات شایع !
کادو نسخه ای کپی شده و ضعیف تر از ایده خلاقانه یه تیکه پنیر می باشد که متاسفانه به نحوی سرسری و به دور از نقات قوت شایع مجددا اجرا شده است.
از شایع که بگذریم و به ریچ ای برسیم ؛ او برای بار سوم با هنرمندانی که دارای جایگاه در موسیقی هستند همکاری کرده است . دو همکاری با تیکتاک و A2 و حالا هم همکاری با محمدرضا شایع .
فلوی ساده و بعضا آماتور که آخرین بارها توسط امزیپر استفاده می شد به شدت در این همکاری در قالب یک نقطه ی ضعف به چشم می خورد و از فلو و اجرا که بگذریم ترکیبات نادرست متعدد که حاصل تلاش ناموفق آرتیست برای ایجاد فضای صمیمی و رنگی در بطن شعر می باشد به شدت نتیجه ی عکس داشته است .
این اثر هم مانند تلو از همکاری محمد رضاییان و شروین رادفر تولید شده است. یک استرینگ گیتار که به عنوان ملودی استفاده شده است و ساز مورد عالقه ی رضاییان یعنی پیانو بیت را تشکیل داده است. تنظیم شروین رادفر هم که پیشتر در آثار مختلف درباره ی آن صحبت کردیم در این اثر هم موجب تولید یک اثر با کیفیت و خوب در بعد آهنگسازی و تنظیم شده است.

امتیاز : 3 از 5

 

16 .کندو – محمد تی دی (حرفه ای و کم کار)

از محمد تی دی صحبت می کنیم یک آرتیست کم کار اما حرفه ای که به زعم نویسندگان این متن هیچ گاه به جایگاهی که باید نرسید یا حتی خود تمایل به رسیدن نداشت . تی دی را می توان یک هنرمند کامل نامید . فردی مسلط به چندین ژانر در اجرا همراه با تخصصِ آهنگسازی و تنظیم . با این وجود دلیل عدم علاقه وی به انتشار آثار بیشتر نه تنها برای ما بلکه برای اکثر مخاطبین رپ فارسی یک علامت سوال است . کمتر آثاری از تی دی منتشر شده است که در آن اقدام به اجرای یک ورس رپ بکند و تفاوت سطحی بین رپ کردن وی و سطح اجرای ژانر های تخصصی او مثل رگه و آثار آر ان بی پیدا کنید .
تنظیم و میکس و مستر اثر به عهده ی خود محمد بوده است که در بخش آهنگسازی با یک بیت لوپ و عاری از هرگونه پیچیدگی سر و کار داریم که از دو آکورد پیانو و گیتار الکتریک ساخته شده است اما به قدری اجرای محمد خوب بوده است که کمتر کسی توجهش به سمت بیت میرود .

امتیاز : 4 از 5

 

17 .میسازم – میلاد اس (استعدادی در مسیر تباهی)

میلاد اس توسط مهراد هیدن و در جلد اول آلبوم سرمایه در اثری به نام نردبون به صورت جدی هیپ هاپ فارسی معرفی شد .
به آثار ابتدایی وی در همان بازه زمانی می توان نمره قبولی داد اما گویا رفته رفته هرچه جلوتر رفتیم ترک های تازه منتشر شده از وی ضعیف و ضعیفتر شد تا آنجایی که در تک آهنگ ترافیک جنسی که حاصل همکار ی او با حصین و جاستینا بود تمام هجمه های انتقادی بر علیه او شد .
میسازم می توانست اثری قابل قبول باشد اگر در بخش کورس و ورس سوم اجرای متفاوت تری را شاهد بودیم. در هر دوی این بخش ها لحن و اجرا در مسیر دیگری می رود تا جایی که برخی کلمات او قابل فهم نیست .
یافتنِ خط و نشان هایی محسوس از استایل ویلسون که خواسته یا ناخواسته در صدای آرتیست جا خوش کرده است می تواند نکته منتقدانه دیگری باشد که به نظر می رسد میلاد اس باید در پی یافتن راهی برای رهایی از آن باشد .
محمد رضاییان یکی از بهترین های خود را برای او ساخته است که به نظر عملکرد او از میلاد اس در این اثر بهتر بوده است .

امتیاز : 2 از 5

 

18 .آخرین پرواز – الیاس (صادق یا شایع ؟)

شاید اگر این اثر در ترک لیست مجموعه اوردوز نبود ، انتخاب ضعیفترین ترک از آلبوم بسیار سخت می شد !
آخرین پرواز حاصل تلاش های اشتباه هنرمندیست که ترکیبی نامتقارن از صادق و شایع با شعری نامفهوم می باشد . تا آن جا که که شاعر یک جایی مجبور شده تاریک و تاریخ را هم قافیه کند و در نهایت شنونده ای که خسته است را به خودکشی با شیرگاز در یک اثر آرام دعوت میکند .
اگر مسیر آغاز هنر رپ کردن را مثل یک جاده پر پیچ و خم تصور کنیم قطعا در یک سمت جاده با الگو برداری صحیح و در سمت دیگر با تقلید نابجا و اشتباه روبرو هستیم .
بدون شک هنرمندی میتواند از پیج و خم ابتدایی این راه سریع تر عبور کند که از سمت مرتبط با تقلیِد جاده فاصله گرفته باشد و تمایل مختصری نیز به سمت الگو برداری و استفاده از تجربیات داشته باشد.
به اعتقاد بنده در این اثر الیاس به صورت خواسته یا ناخواسته در سمت تقلید محضِ جاده حرکت میکند و این پدیده زمینه ساز آینده روشنی برای پرونده کاری وی نیست.
آهنگسازی اثر و همچنین تنظیمِ اثر هم با محمد رضاییان بوده که بازهم عملکرد بسیار خوب و عالی ای داشته است .

امتیاز : 0.5 از 5

 

اُوردوز در نگاه کلی :
به طور کلی اوردوز سه یک مجموعه ی پرستاره اما معمولی است یا شاید اگر بخواهیم بهتر بگوییم با این حجم از تبلیغات و بزرگنمایی های کمپانی خط انتظارات از این مجموعه بسیار بالاتر از این حرف ها بود .
عملکرد تیم مدیریتی مجموعه یعنی امید هنرور و حمیدرضا جعفری در برخی مسائل مثل بحث لیبلینگ خارجی این اثر و دارا بودن کپی رایت و از سوی دیگر اعطای جوایز سکه ی طلا و نیم سکه به برترین آثار مجموعه کمی غیرحرفه ای بوده و جای صحبت دارد ؛ مثلا در حالی که این اثر به تازگی ISRC دریافت کرده است چگونه ادعای لایسنس کپی رایت مطرح شده و چرا در حالی که وبسایت پیشبینی سودی میلیاردی در کار خود دارد باید یک سکه به برترین اثر مجموعه اعطا شود .
هدف کمپانی خط از سه گانه ی اوردوز کنار هم قرار دادن هنرمندان مختلف در کنار یکدیگر و در یک مجموعه بود که تا حدود زیادی نیز در این امر موفق بوده اند گرچه هنرمندان متعددی نیز هستند که تاکنون همکار ی با این مجموعه نداشته اند و اگر به سه ترک لیست اوردوز نگاه کنیم به خوبی متوجه جای خالی آرتیست زیادی در دو شماره ی آخر می شویم .
با این وجود کمپانی خط با اختلاف محسوسی پس از کمپانی اِما امتیازات قابل قبولی از سمت هنرمندان و طرفداران رپ فارسی کسب کرده است و قدم های مثبتی نیز جهت راه اندازی صنعت موسیقی زیرزمینی در ایران برداشته است.

هرچند که همین واژه یعنی “صنعت” خود مخالفان و موافقان زیادی دارد و مشخصا نیازمند ساعت ها صحبت و همفکری در خارج از چارچوب مقاله است .

 

نویسندگان : معراج و ندیسم (یک ساعت با زیر زمین)

دیدگاه شما

پاسخی بنویسید برای :
  • در مورد ترک حق و آلبوم آیت الترپ که گفتین.
    فقط 2 مشکل وجود داره. 1. میکس و مستر نسبتا ضعیف جوری که تکست های قوی عرفان یا ایمانمون و علی جی و پایا به چشم نمیاد. از نظر تکست پایدار مشکلی نداره. 2. فلوی تکراری و تکراری علی جی توی آلبوم هست. البته فلوی خوبی برای علی جی هس و به خودش و سبکش خیلی میاد ولی خیلی تکراری شده. و فلوی عرفان هم در تعداد کمی از ترک های آلبوم یکی بود که مشکل از بیت دارا و فضای نسبتا یکسان آهنگ ها بود. در کل موضوع ترک های آلبوم تقریبا یکی بود ولی با تکست های متفاوت و زیبای.
    و در کل عرفان الان با حقیقت عرفان و عرفان پایداری که قبل از آلبوم خداحافظی میشناختیم خیلی فرق میکنه و به قوله خودش عرفی در خال تغییر درونه. تغییر خوبه ولی عرفان قبل خیلی قوی تر محبوب تر و رپر خیلی بهتری بود ولی الان هم رپر خیلی خوبی.
    پپپ پایدار

Array ( )

عضویت در سایت